De arbeidsongeschikte werknemer heeft recht op een second opinion door een andere bedrijfsarts. (De werkgever heeft recht op een extra medische expertise, “tweede mening” van een bedrijfsarts)

Het verschil tussen Tweede Mening Bedrijfsarts, Second Opinion Bedrijfsarts en een Deskundigen Oordeel
Omdat de wetgeving rond om de second opinion voor veel werknemers en werkgevers onduidelijk is, en van ons vaak even tussendoor gevraagd wordt het “eenvoudig” uit te leggen, leek het verstandig onderstaande tekst voor u op te stellen.
Het deskundige oordeel wordt uitgevoerd door het UWV. Deze kan aangevraagd worden door de werkgever en de werknemer.
Een taak van het UWV is de uitvoering en de controle voor de uitvoering van diverse sociale verzekeringswetten zoals WAO, WW en Ziektewet waarin werknemers verplicht werden verzekerd voor ziekte. Deze zijn er voor de bescherming van de werknemer en borging van een correcte re-integratie traject conform de gestelde eisen van de Wet Verbetering Poortwachter. Een van de instrumenten om in het palet van sociale zekerheid en ter bescherming van de werknemer is het deskundigen oordeel. Het gaat over inkomen en arbeidsvermogen.
De aanvraag kent slechts 4 keuzes:
- Deskundigenoordeel ‘ziek-niet ziek’.
- Deskundigenoordeel ‘re-integratie-inspanningen werknemer’.
- Deskundigenoordeel ‘passende arbeid’.
- Deskundigenoordeel ‘re-integratie-inspanningen werkgever’.
Hierbij zijn item 2,3,4 arbeidsdeskundige vraagstukken uitgevoerd door een arbeidsdeskundige. Alleen bij “ziek niet ziek” is er een medische claim beoordeling die verricht wordt door een (verzekerings)arts. De antwoorden op de vragen zijn korte aanwijzingen, vaak beperkt tot “voldoende en onvoldoende”.
Het second opinion bedrijfsarts onderzoek
Dit biedt de werknemer een onafhankelijk hernieuwd bedrijfsgeneeskundig onderzoek. De praktijk toont werknemers die het niet eens zijn met de advisering van de bedrijfsarts of de voor hun arbodienst werkende casemanagers. De werknemer komt met vaak complexe casus met subsidiair een arbeidsconflict in loonsanctie terecht door advisering in de verzuim begeleiding. Zij vragen middels een Second Opinion Bedrijfarts helderheid en duidelijkheid naar de arbeidsmogelijkheden, adequaatheid behandeling, prognose en mogelijke interventies.. Om zo dan wel meer inzicht in eigen arbeidsvermogen te hebben, vaak een uitleg van het sociale systeem en vervolgens gepast te re-integreren, maar ook voor onderbouwing om de (dreigende) financiële maatregelen te kunnen aanvechten om dat het gegeven arbeidsgeschiktheid advies niet juist is. De second opinion bedrijfsarts is een gecombineerd bedrijfs- en verzekeringsgeneeskundig waar opgrond van onderzoek en medische informatie evidence based een advies wordt opgesteld wat een juridische toets moet kunnen weerstaan. Dat kost relatief veel professionele tijd.
Tweede Mening Bedrijfsarts, een bedrijfsgeneeskundig expertise onderzoek
De werkgever is het oneens met het oordeel van de eigen bedrijfsarts en wil een nieuw onafhankelijk bedrijfsgeneeskundig onderzoek. De werkgever heeft complexe casus met soms rechtspositionele issues en ziet geen uitweg. Vaak speelt een dreigende loonsanctie vanuit het UWV en bij regelmaat wil de werkgever dat de werknemer de juiste steun krijgt bij de genezing en de re-integratie. De werkgever mag geen Second Opinion Bedrijfsarts aanvragen. Middels de tweede mening, bedrijfsgeneeskundige expertise wordt er op dezelfde onafhankelijke wijze helderheid en duidelijkheid naar de arbeidsmogelijkheden geboden aan de werkgever en de werknemer. Alleen over de arbeidsbelastbaarheid wordt een rapport opgesteld. De verkregen medische informatie wordt in het medisch dossier vastgelegd. Deze valt onder het medische geheim en de inhoud wordt niet gedeeld en alleen op verzoek afgegeven aan de werknemer.
De werknemer:
Als een werknemer zich arbeidsongeschikt gemeld bij de werkgever. Kan de werkgever de werknemer laten oproepen bij de bedrijfsarts. In deze tijd vindt een bedrijfsgeneeskundige consult en beoordeling van de arbeidsongeschiktheid vaak telefonisch plaats. De bedrijfsarts beoordeelt dan de mate van arbeidsongeschiktheid en daarmee ook de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever. De bedrijfsarts geeft ook een re-integratie advies. Het komt voor dat de werknemer het met dit advies aan de werkgever niet mee eens is. Bijvoorbeeld een re-integratieplan waarvan de werknemer denkt dat de opbouw in werk niet lukt. De bedrijfsarts heeft naar mening van de werknemer onvoldoende onderzoek verricht om tot het advies te komen. Er is geen informatie bij de behandelaars opgevraagd. De werknemer vindt dat de arts niet goed geluisterd heeft.
Werknemer is het niet eens met het advies van de bedrijfsarts. Wat nu?
Sinds de invoering van de “nieuwe Arbowet” per 1 juli 2017 heeft iedere werknemer recht op een second opinion door een onafhankelijke bedrijfsarts, dus niet aan de organisatie of de eigen arbodienst gebonden second opinion bedrijfsarts. Overigens mag niemand anders dan een bedrijfs- of verzekeringsarts, de medische mogelijkheden, belastbaarheid en arbeidsgeschiktheid beoordelen. Dit kan niet gebeuren door een casemanager, een taak-gedelegeerde casemanager of een zich re-integratie specialist noemde persoon. Ook de manager zelf, advocaten en zelfs de huisartsen mogen op wettelijke gronden niets beoordelen op het persoonlijk gebied van de mate van arbeidsongeschiktheid. In de door Corona gewoon geworden telefonische beoordeling, is het advies, zorg dat u zeker weet, dat u beoordeeld wordt door een geregistreerd bedrijfs- of verzekeringsarts. En werkgevers, als u voor een dure bedrijfsarts betaald, zie toe dat uw werknemers begeleid worden door een geregistreerd bedrijfsarts. (Een “Arboarts”, is een net afgestudeerde basisarts, geen medisch specialist, geen bedrijfs- of verzekeringsarts. Een taakgedelegeerde casemanager betreft iemand met kennis van de procedures, die dan schriftelijk gesuperviseerd zou worden door een bedrijfsarts. Dat kan nooit inhoudelijke medische specialistische begeleiding betreffen. Daar is immers na het VWO/Gymnasium een voltijd opleiding voor nodig van zo’n 12 jaar)
Wanneer een second opinion?
Volgens de nieuwe Arbowet heeft een werknemer vanaf 1 juli 2017 recht op een second opinion wanneer hij of zij twijfelt over het advies van een bedrijfsarts. Een second opinion kan gaan over het advies van de bedrijfsarts in het kader van:
• Ziekteverzuimbegeleiding
• Arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO of PMO).
• Aanstellingskeuring
• Consultatie van de bedrijfsarts met betrekking tot gezondheidskundige vraagstukken in verband met werk(omstandigheden), het open spreekuur.
Wie vraagt een second opinion aan?
Alleen een werknemer kan een second opinion aanvragen. Een werkgever kan geen second opinion aanvragen als hij het oneens is met het advies van de bedrijfsarts. Een werkgever heeft wel het recht om een heronderzoek of expertise onderzoek door andere bevoegde geregistreerde bedrijfsarts aan te vragen. Het is handiger om dit geen second opinion te noemen. Wij noemen het een tweede mening of expertise onderzoek. Ook dit onderzoek wordt door een onafhankelijke bedrijfsarts verricht. Beide onderzoeken dienen in principe een onafhankelijke beoordeling van de arbeidsbelasting en re-integratie mogelijkheden te zijn, dan wel een onafhankelijk oordeel te geven over de eerdergenoemde onderwerpen.
De bedrijfsarts kan zelf een second opinion aan de werknemer aanbieden als de situatie daarom vraagt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als de bedrijfsarts niet over de specifieke kennis beschikt die nodig is om een beroepsziekte vast te stellen. De werknemer houdt in dat geval ook de keuze om te bepalen of er daadwerkelijk een andere bedrijfsarts wordt geraadpleegd. De bedrijfsarts kan een second opinion dus niet opleggen aan de werknemer.
Omgekeerd; een verzoek van een werknemer tot een second opinion moet in principe altijd worden gehonoreerd. Alleen als er zwaarwegende argumenten zijn kan een second opinion worden geweigerd. Bijvoorbeeld in een situatie waarin een werknemer oneigenlijk of herhaaldelijk onnodig gebruik dreigt te maken van de second opinion. Indien een bedrijfsarts weigert mee te werken, dan staat daar een wettelijk bepaalde boete op voor de primaire bedrijfsarts. Ook de tuchtrechter heeft hier al uitspraken over gedaan.
De Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) controleert of werkgevers én werknemers zich ook aan deze Arboregel houden.
Een second opinion aanvragen?
Als werknemer kunt u de second opinion aanvragen bij uw eigen bedrijfsarts. Dit is geregeld in artikel 14 van de Arbeidsomstandighedenwet.
Ook een werkgever kan voor een werknemer om een second opinion bij een andere bedrijfsarts vragen, mits de werknemer hierin toestemt. Wie betaald een second opinion? De second opinion moet volgens de Arbowet in beginsel door de werkgever worden betaald. Als een werknemer ervoor kiest om een second opinion te laten uitvoeren buiten de overeengekomen werkwijze en de werkgever daarvoor geen toestemming heeft gegeven, dan komen de kosten voor rekening van de werknemer.
Bij een aanvraag door een werkgever voor een expertise, tweede mening bedrijfsarts dan betaald zal de werkgever de kosten betalen. In geval een werkgever de arbeidsongeschiktheid verzekerd heeft, bestaat er soms voor de werkgever een mogelijkheid de kosten van dit onderzoek geheel of gedeeltelijk te declareren bij de verzekeraar. Bij deze verzekeraar vooraf is informeren is noodzakelijk. Mag een werknemer zelf een bedrijfsarts kiezen voor de second opinion? In principe is in het contract tussen de werkgever en de arbodienst of bedrijfsarts vastgelegd welke andere bedrijfsarts(en) of arbodienst(en) de second opinion kunnen uitvoeren. De twee brancheorganisaties en de wetenschappelijke vereniging van bedrijfsartsen NVAB hebben hiervoor een speciaal loket opgericht waaruit de werknemer kan kiezen: Landelijke Pool Bedrijfsartsen Second Opinion, https://www.bedrijfsartsensecondopinion.nl
Wat is het verschil van een second opinion en deskundigenoordeel van het UWV?
Een second opinion verschilt van een deskundigenoordeel van het UWV. Het UWV is toetsend op voor-gedefinieerde vragen. Drie van de vier te kiezen vragen worden getoetst door een arbeidsdeskundige. Het antwoord is kort en beperkt, er is geen adviesfunctie. Het deskundige oordeel wordt aan werkgever en werknemer meegedeeld. Het deskundigenoordeel van het UWV is een toetsing op:
• De arbeidsgeschiktheid van de werknemer
• De aanwezigheid van passende arbeid in het bedrijf van de werkgever of
• De re-integratie-inspanningen van werkgever of werknemer.
Het deskundigenoordeel is een moment opname, met vaak rechtspositionele consequenties.
De second opinion wordt doorgaans aangevraagd als er onduidelijkheden blijven bestaan over klachten, vragen en oorzaken van gezondheidsproblemen in relatie tot het werk en de re-integratie en belastbaarheid. Een second opinion leidt tot een adviesrapport aan de eigen bedrijfsarts. Hierin staan de onderzoeksresultaten, de geraadpleegde voorhanden zijnde informatie, een overweging, conclusie en een advies over hoe nu verder. In de nieuwe Arbowet is geen basis voor communicatie met de werkgever. Er wordt geen terugkoppeling gegeven aan de werkgever, casemanager, advocaat etc.
Het second opinion advies aan eigen bedrijfsarts varieert van: arbeidsomstandigheden advies, extra medische informatie opvragen, een interventie inzetten, tot onderbouwing van arbeid- en re-integratiemogelijkheden van de werknemer. Het is daarmee een veel uitgebreider onderzoek, verslag en advies aan de primaire bedrijfsarts. Het veel minder een toetsing. Opmerkelijk is dat de werknemer een blokkade recht heeft op het rapport.
Medische gegevens, en adviesuitwisseling, hoe zit dat?
Medische gegevens voor een second opinion second opinion bedrijfsarts worden bij de aanvraag door de werknemer middels een machtiging bij de aanvraag overgedragen door de eerste bedrijfsarts aan de second opinion bedrijfsarts. De second opinion bedrijfsarts mag medische gegevens die zijn verwerkt in de rapportage slechts delen met de eerste bedrijfsarts, nadat werknemer daarmee weer heeft ingestemd. Er is immers blokkade recht. Ook eventuele vragen van de primaire bedrijfsarts na het uitbrengen van de rapportages aan de second opinion bedrijfsarts vallen onder het blokkade recht. Dus de second opinion bedrijfsarts kan niet vrijelijk communiceren met de primaire bedrijfsarts, ook al is er een machtiging. Bij een expertise bedrijfsarts/ tweede mening onderzoek, is ook een machtiging noodzakelijk van de werknemer tot het verkrijgen van medische gegevens voor de expertise bedrijfsarts. De expertise bedrijfsarts adviseert werknemer en werkgever gelijktijdig over de belastbaarheidsmogelijkheden. Hierbij worden geen medische of privacygevoelige termen gebruikt. De mate van arbeidsgeschiktheid kan benoemd worden. De werknemer heeft geen blokkaderecht. Het opgebouwde medisch dossier kan op verzoek, en met machtiging van, de werknemer worden overgedragen aan een andere arts.
Heeft een second opinion een schorsende werking op re-integratie en mogelijk rechtspositionele maatregelen?
Een Second Opinion heeft geen opschortende werking. Een werknemer is rechtspositioneel gebonden aan de afspraken die werkgever maakt gebaseerd op het door de eerste bedrijfsarts gegeven advies. Totdat de eerste bedrijfsarts besluit het Second Opinion advies op te volgen en een hierop gebaseerd advies zelf met de werkgever te communiceren. De Second Opinion bedrijfsarts heeft immers geen communicatierechten met werkgever. Het rapport kan overigens later wel juridisch benut worden door werknemer in eventuele procedures, of bij de aanvraag van een WIA.
De Werkgever:
Tweede Mening Bedrijfsarts, een bedrijfsgeneeskundig expertise onderzoek. Werkgever begrijpt de advisering van de verzuim begeleiding niet. Werkgever twijfelt aan de opgegeven belastbaarheid, prognose etc. die door de bedrijfsarts is afgegeven in de terugkoppelingsbericht, het actueel oordeel.
Conform artikel 14 lid1b van de Arbowet mag de werkgever zelf niet oordelen over het recht op loon doorbetaling hij dient daartoe een bedrijfsarts in te zetten. Bij twijfel aan de primaire beoordeling rest de werkgever niets anders dan een onafhankelijke tweede mening te laten opstellen.
W.G.J.Berkhout, geregistreerd bedrijfsarts, gerechtelijk deskundige, 17 januari 2022